Als chefkok stapt hij ruim 35 jaar geleden de wondere wereld binnen. Nu eindigt dan toch pardoes het sprookje voor de Efteling-ambassadeur en inspiratiemanager Frans Goenee. “Het afscheid is een goed afgewogen, maar wel zware beslissing. Met veel trots laat ik het achter, al blijft de Efteling voor altijd in mijn hart.”
Door Marjolijn van Spaandonk
Met een feestelijke thema-avond ‘Horeca Inside’ neemt Frans Goenee (1960) afscheid van een rijke carrière bij de Efteling, op een manier die hem het best past; met passie, enthousiasme en vol inspiratie. De horecagelegenheden, ontwikkelingen, succesvolle én minder succesvolle concepten, van 1938 tot 2030 passeren de revue. “De missie is, voor iedereen; laat het mooier achter bij je vertrek dan toen je begon. Met trots kan ik zeggen dat dat mij wel echt gelukt is.”
Out of the box
Als geboren Utrechter verhuist Frans met zijn familie op jonge leeftijd naar Made, waar zijn ouders een horecazaak runnen. Na het behalen van zijn koksdiploma op de ambachtsschool in Breda, gaat hij aan de slag bij restaurants in binnen- en buitenland. “Elk jaar gingen wij met de familie naar de Efteling met als vaste prik een koffie met een chocolade bol, die soms van binnen nog bevroren was. Toen al zei ik: Ooit ga ik hier werken om te laten zien hoe het moet.” En die kans krijgt hij in februari 1990 als hij gevraagd wordt om als bedrijfsleider van de oude Likkebaerdbij de Efteling te starten. Vanaf dat moment heeft Frans er als ‘Eftelinger’ een familie bij. Onder zijn hoede worden er vele ontwikkelingen doorgevoerd. In 1990 starten de eerste thema-avonden voor bedrijven in de avonduren. In de totaalconcepten in thema’s als Fata Morgana en Droomvlucht raken horeca en entertainment steeds meer verbonden. Ook speelt hij in op de verandering van behoeften van gasten. “Bij de oude Likkebaerd werden bijvoorbeeld schnitzels verkocht, maar jongeren hielden meer van snacks. Dus introduceerden wij de pythonburger. Zo werden sprookjes en attracties steeds meer door vertaald naar de horeca.” Frans is ook een man van details. Zo trommelde hij een heus groot wit paard als standbeeld op, als eyecatcher voor in het restaurant Het Witte Paard. Dat is gelukt, echter viel één detail iets teveel in het oog. “Het bleek een hengst en sommige kinderen hadden wat vragen over een bepaald ‘onderdeel’”, lacht Frans. “Ik heb de piemel er eigenhandig afgezaagd.” Opgelost! Het paard siert inmiddels Villa Pardoes.
De eerste kindermaaltijd 'Volle bak' van de Efteling.
Beleving
Al snel vervolgt Frans zijn carrière als sectiechef van het noordelijk en oostelijk deel en Rijkenmanager van het Marerijk, en later ook het Reizerrijk. “Ik merkte gaandeweg dat ik geen procesmanager ben maar creatief met een out-of-the-box visie.” Frans slaat een meer bij hem passende nieuwe weg in als Concept Specialist Horeca waarin hij bestaande horecaconcepten verbeterde en nieuwe ontwikkelde, gericht op beleving en storytelling. “Het doel is de beleving te verlengen; als je uit een attractie komt en liefst nog tot thuis.” Steeds meer raken horeca, entertainment en retail met elkaar verbonden met producten die op elkaar zijn toegespitst om dit doel te bereiken. Eén van de voorbeelden van totaalbeleving en gebiedsontwikkeling is de familieachtbaan Max & Moritz met er tegenover Bäckerei Krümel. De beleving van het Duitse thema is er vanaf de wachtrij tot en met de horeca aangelegenheid ter plekke en de aangeboden producten. “Leuk detail zijn de Deugnieten, afgeleid van de mikkemannen die onderdeel waren van de succesvolle Braobantse Taofel dat in de jaren zestig aangeboden werd in ons restaurant. Zo eren we het oude in een nieuw jasje.”
Trots is Frans ook op de door hem geïntroduceerde kindermaaltijden, steeds weer gekoppeld aan een ander thema. “Het eerste kindermenu heette ‘Volle bak’”, weet Frans nog. “We hebben zelfs een internationale prijs behaald met de ‘Wonderlijke kijkdoos’, een mooi voorbeeld van verlenging van de beleving thuis.”
Polles keuken
Zijn grootste trots is Polles keuken, het restaurant dat verbonden is aan Symbolica. Polle is namelijk de kok van de Koning in Symbolica. Niet alleen verbrak Polles keuken het wereldwijde record pannenkoeken stapelen, het sleepte ook de prestigieuze horeca award binnen voor het meest innovatieve concept. Het pannenkoekenrestaurant is een beleving op zich, maar ook deze reikt verder. “Kinderen kunnen er toverwater tappen uit een verborgen kraantje. Door een techniek in het glas verkleurt het water ogenschijnlijk en van het drinken krijgen de kinderen dezelfde magische krachten als Pardoes.”
Frans Goenee in zijn geliefde pannenkoekenrestaurant Polles Keuken.
DNA
Toch merkt Frans dat de passie voor horeca afneemt, mede door de komst van een nieuwe generatie en producten. Wél leefde de passie op voor het versterken van de beleving en het overbrengen van het DNA van de Efteling, op de gasten én de medewerkers. Vanaf 2014 wordt dit doel vertaald in zijn benoeming tot Inspiratiemanager. “De cultuur en beleving is onderscheidend bij de Efteling. Inleven en handelen vanuit het perspectief van de gast in plaats van enkel functioneel en taakgericht. “Je kunt duizend keer op die startknop van de Python drukken, maar hoe ga je de gezichten zien in de rij. Gastvrijheid is ook een gevoel, een oprechte beleving dat je meegeeft en wij gaan voor die 9 plus beleving. Dat is wat gasten bijblijft en doorverteld wordt.” Hoe medewerkers dit uitdragen, vertelt Frans met een glinstering van trots in zijn ogen: “Zo was er bij Joris en de Draak een kindje net te klein om erin te mogen. Onze medewerkster Colinda ontfermde zich over hem terwijl zijn familie in de achtbaan ging. Ze deed hem een Eftelinghest aan, ze controleerden samen de beugels en hij mocht op de startknop drukken.” Een ander typerend voorbeeld van inleven en handelen: “Op een regenachtige dag zag ik een collega met een paraplu naar het personeelsrestaurant lopen. Hij zag vervolgens een moeder met kind in de regen lopen, liep erheen en gaaf zijn paraplu aan hen. Dit is de kern; niet gestuurd, puur inzicht, inleven en handelen.” Het inspireren en betrekken van medewerkers in beleving is een groot aandachtspunt. “Bij Polles keuken mogen bijvoorbeeld medewerkers elk seizoen een favoriete pannenkoek bedenken. Zo bedacht iemand een frikandel-speciaal pannenkoek. Niet te eten, maar het ging viraal en van heinde en verre kwam de jeugd juist voor dié pannenkoek.” De opening van het Grand Hotel is het laatste hoogtepunt dat hij voor zijn vertrek nog mag beleven. “Ik heb de groei mee mogen maken van één bed, dat van Doornroosje, naar ongeveer vierduizend bedden bij Hotel & Resorts. Hoe bijzonder is dat.”
Kromme wegen
Frans was en is nog altijd geïnspireerd door de visie van Anton Pieck die de basis van de Efteling legde. “Anton Pieck dacht altijd aan kromme wegen. Het Sprookjesbos heeft dan ook niet voor niets veel bochten. Elke bocht geeft een verrassingseffect, er is steeds iets nieuws te zien en beleven.” Frans is met pensioen maar blijft deze visie uitdragen, samen met zijn oud-collega Coen Bertens, met de onderneming FC Gastvrijheid. “Ik heb 35 jaar in een bubbel mogen werken en zag dat er op het gebied van gastvrijheid nog veel te halen valt in Nederland. Mijn ervaring zet ik nu in om andere bedrijven te inspireren, motiveren en vooral te activeren op het gebied van hun DNA, beleving en gastvrijheid.”
Maar wie denkt dat de Efteling nu volledig achter hem ligt, heeft het mis. “Ik heb een ‘Gouwe Ouwe’ abonnement dus ik stap geregeld de wondere wereld nog binnen. En áls ik iets zie, kan ik het niet laten om dit toch te melden.” In zijn ogen, en van vele anderen, is de Efteling zo ongeveer cultureel erfgoed geworden. “Het is het mooiste park ter wereld en het zal altijd in mijn hart blijven.”